Bezige bijen
We vergrijzen in Nederland en er zijn straks niet genoeg mensen om (essentiële) beroepen uit te voeren. Het aantal ouderen stijgt, waardoor dit impact heeft op de volksgezondheid en de zorg. Er zijn steeds meer 65+-ers op steeds minder werkenden. Van Europa tot Amerika en van Afrika tot Japan, een ‘demogragische tijdbom’ tikt op vele plaatsen. Wereldwijd zijn onderzoekers, zoals ons eigen CBS, Harvard Business School en het World Economic Forum, bezig met de toekomst van werk en arbeid. We zijn er maar druk mee!
Flexibiliteit
De Covid-19 periode heeft ons geleerd om anders te werken en andere manieren van werken te adopteren. Niet alleen heeft online vergaderen de intrede gedaan, ook de 4-daagse werkweek is een blijver na de pandemie.
Omdat wij langer leven, willen wij (als werknemers) ook in verschillende stadia van ons leven de focus leggen op andere dingen. Daar past een sabbatical in, maar ook zelfstandig ondernemerschap. Het aantal freelancers en zzp’ers stijgt. Steeds meer werkenden zijn zzp’er. In 2022 telde Nederland 1,2 miljoen mensen met een hoofdbaan als zelfstandige.
De tijd dat mensen hun hele leven voor één baas of één organisatie werken is al lang voorbij. Het web en social media heeft er ook voor gezorgd dat mensen andere banen zien en zoeken. Jobhoppen is geaccepteerd.
Een ander belangrijk punt is de razendsnelle digitalisering. De technische ontwikkelingen zorgen ervoor dat vaardigheden en skills eigenlijk na twee jaar al niet meer up-to-date zijn. Dit betekent dus dat (bij)scholing en opleiding meer dan ooit van groot belang zijn. Talentmanagement dient eigenlijk op nummer 1 te staan in organisaties, als het gaat om employability.
Organisatietrends
De krapte op de arbeidsmarkt is een probleem en zal nog toenemen. Moeten wij daarom niet de focus verleggen? Van hyperspecialisatie (experts) in functies, naar meer taakgerichte functies? De gezonde harmonie van een bijenvolk dient als voorbeeld.
- Taken en activiteiten worden losgekoppeld van een functie. Voor deze specifieke taak kiest men een medewerker in dienst, huurt men een externe in, of ontwikkelt men deze met behulp van Ai.
- Jouw baan is niet voor jou alleen, maar vervul je samen met anderen in een team. Het is een blend, een mix van elementen en je vult elkaar aan.
- Organisaties hebben een interne marktplaats waar je taken kunt aanbieden en afnemen. Bedrijven kunnen elkaars marktplaatsen (met inhoud van personeel) delen.
- Je bent als individu in het bezit van een ‘skills-paspoort’, waarin je vaardigheden en kennis zijn opgeslagen, maar ook beschrijft welke ervaring je nog wilt opdoen.
We kunnen hier een vergelijking maken met een bijenvolk dat communicatie en besluitvorming baseert op ‘het grotere doel’. Samenwerking centraal staat. Ook als het om taken gaat zien wij dat als er een nieuwe koningin komt bijen (tijdelijk) stoppen met hun taak en ervaring op gaan doen in een andere taak (bijvoorbeeld van verzamelen naar verkennen). En als je taak niet meer relevant is, dan verlaat je het team.
Interessant?
Astrid, juni 2023
